34a Fèsta Internacionala de l’Arpitan
Diluns, 14 de setembre de 2015, 03h00 Societat,Politica,Lenga,Internacional,Cultura
An festejat la 34a Fèsta Internacionala de l’Arpitan
Arpitània e l’arpitan se son revendicats aquesta dimenjada en Savòia
Un comentari
S’es debanada aquesta dimenjada passada a R’gny (Arpitània) la trenta quatrena Fèsta Internacionala de l’Arpitan. L’eveniment a aculhit de collòquis, descobèrtas, espectacles, balètis, messas e repaisses, tot debanat dins la lenga del país. Tanben s’es debanat un mercat de produches del terraire e de l’artisanat d’aperaquí 50 expausants.
Las associacions organizairas, La Band’à Fanfoué e Lou Rbiolon, an recebut lo sosten e l’autorizacion del conselh departamental de la Nauta Savòia de metre tanben en arpitan los panèls d’intrada de las comunas del país.
L’arpitan, pereu nomenat francoprovençal, es una lenga que se parla dins los estats francés, soís e italian, ont gaudís d’una cèrta reconeissença. Se parla en Arpitània, un país que sembla un triangle e que compren Lion, Roana, Sant Estève, Pontarliér, Grenòble, Chamberí, Aosta, Genèva, Lausana e Nôchâthél (Neuchâtel). La lenga seriá parlada solament per 60 000 personas, dont la majoritat de vièlhs. Pasmens son usatge es encara fòrça important dins la Val d’Aosta e dins lo vilatge soís d’Evolêna (Évolène). Dempuèi los ans 1970 existís un movement de recuperacion lingüistica. E mai, la lenga arpitana a tanben sa pròpia Gàrdia al sud d’Itàlia: se parla arpitan dempuèi o sègle XIII dins l’enclava lingüistica de Faíte e Cèlle de Sant Vite, en Polha.
En junh passat, lo president de la region de Ròse-Alps (dins l’estat francés), Jean-Jack Queyranne, e lo conselhièr regional delegat de la Val d’Aosta (dins l’estat italian), Joël Farcoz, signèron una carta de cooperacion interregionala e interestatala per desvolopar la lenga arpitana.
La lenga recebèt la denominacion de francoprovençal en 1873 del filològ friolan Graziadio Isaia Ascoli, que considerèt que s’agissiá d’un idiòma de transicion entre lo francés e l’occitan. Lo nom arpitan, format a partir del nom dels Alps en arpitan, es eissit al sen dels militants de la Val d’Aosta, en particular de Jozé Harrieta, a partir dels ans 1970.